He aha ke kipi? Kamaʻāina kēia huaʻōlelo i ka hapa nui o ka poʻe, akā ʻaʻole ʻike lākou āpau i ke kipi. ʻO ka ʻoiaʻiʻo hiki iā ia ke hōʻike iā ia iho ʻaʻole wale i ka politika, akā i kekahi o nā wahi ʻē aʻe.
I kēia ʻatikala, e haʻi mākou iā ʻoe i ke ʻano o ke kipi a me nā hopena e alakaʻi ʻia ai.
He aha ka manaʻo o ke kipi
Hoʻoikaika (lat. revolutio - huli, hoʻololi, hoʻololi) kahi hoʻololi honua i kēlā me kēia wahi o ka hana a ke kanaka. ʻO ia, kahi lele i ka ulu ʻana o ke kaiāulu, kūlohelohe a i ʻole ka ʻike.
A ʻoiai he kipi hiki ke hana i ka ʻepekema, ka lāʻau lapaʻau, ka moʻomeheu a me nā wahi ʻē aʻe, pili pinepine kēia manaʻo me ka loli politika.
ʻO kekahi mau kumu i alakaʻi i kahi kipi politika, a i ka ʻoiaʻiʻo i kahi coup coup:
- Nā pilikia hoʻokele waiwai.
- Alienation a me ke kūʻē ʻana o ka poʻe koʻikoʻi. Ke hakakā nei nā alakaʻi kiʻekiʻe i waena o lākou iho no ka mana, ma muli o kahi hopena e hiki ai i nā elites ke aloha ʻole ke hoʻohana i ka discontent kaulana a hoʻouluulu.
- Hoʻouluulu kipi. ʻO ka huhū kaulana, kākoʻo ʻia e ke kākoʻo o ka poʻe kiʻekiʻe, lilo i haunaele no nā kumu like ʻole.
- Manaʻo manaʻo. ʻO kahi hakakā radical o ka lehulehu, hui pū i nā koi o ka lehulehu a me nā elite. Hiki ke kumu ʻia e ka lāhui, ka hoʻomana, ka moʻomeheu, a pēlā aku.
- ʻĀina kaiāulu maikaʻi. ʻO ka kūleʻa o kahi kipi e hilinaʻi pinepine ʻia i ke kākoʻo haole ma ke ʻano o ka hōʻole ʻana e kākoʻo i ke aupuni o kēia manawa a i ʻole kahi ʻaelike e hana pū me ka mea kūʻē.
Ua ʻōlelo aʻoaʻo mai kekahi mea noʻonoʻo kahiko: "Mai pāpā ke Akua iā ʻoe e noho i ke au o ka loli." No laila, makemake ʻo ia e ʻōlelo ma hope o ka hoʻokō ʻana o nā kipi, pono ka poʻe a me ka mokuʻāina e "hele wāwae" no kekahi manawa lōʻihi. Eia no naʻe, ʻaʻole hiki i ka kipi ke loaʻa i kahi manawa maikaʻi ʻole.
ʻO kahi laʻana, kahi agrarian, ʻenehana, ʻikepili a i ʻole ʻepekema a ʻenehana hoʻololi hou e maʻalahi ai ke ola no nā poʻe. Hana ʻia nā ʻano hana hou aʻe o ka hana ʻana i kekahi mau hana, e mālama ai i ka manawa, ka hana a me nā kumuwaiwai waiwai.
ʻAʻole i liʻuliʻu loa, ua launa ka poʻe, kekahi laʻana, me ka hoʻohana ʻana i nā leka pepa, ke kali nei no ka pane ʻana i kā lākou leka no mau pule a i ʻole mau mahina. Eia nō naʻe, mahalo i ka ʻōnaehana ʻepekema a me ka ʻenehana, i ka manawa i ʻike ʻia ai ka Pūnaewele, ua maʻalahi ka maʻalahi o ke kamaʻilio ʻana, a ʻo ka mea nui loa, ʻoi aku ka wikiwiki.