ʻO nā rana kekahi o nā amphibians hiki ʻole ke noho ma ka honua. ʻO lākou, ʻoiai ko lākou hiʻohiʻona nondescript ponoʻī, nani a nani hoʻi i kā lākou ala ponoʻī. Eia hou, ʻaʻole ia no ka mea ʻole i hoʻohana ʻia nā rana e like me ke ʻano nui i nā moʻolelo kaʻao Lūkini, a hoʻomana kekahi mau lāhui i kēia amphibian.
ʻO kaʻiʻo o kekahi ʻano o nā rana ma nā ʻāina he nui o ka honua kahi mea leʻaleʻa punahele, a ʻike ka poʻe āpau e pili ana i ka ʻai ʻana i nā wāwae rana ma Palani. Ma nā ʻāina hikina, ma Iāpana hoʻi, Vietnam a me Kina, ua wehe ʻia nā hale ʻaina ma kahi e hānai ai lākou i kēia mau ʻōmaʻomaʻo.
Mai ka wā i hiki mai ai ke Kauoha Kahiko, ua ʻike ʻia e pili ana i ka ua mai nā rana, a i loko o ka mōʻaukala holoʻokoʻa o nā kānaka, he nui nā hōʻike e like me ia i hoʻopaʻa ʻia. He mea kupanaha maoli ia, akā i ka manawa like me ka makaʻu. No laila, ʻo kahi laʻana, i ka makahiki 1912, ua ka ua ma ʻAmelika. A laila ma kahi o 1000 mau amphibians i uhi i ka lepo me kahi papa o 7 cm. I ka 1957 a me 1968, ua hāʻule nā ua e like me ka ua ma ʻEnelani. ʻAʻole hiki i nā ʻepekema ke wehewehe i kēia ʻoiaʻiʻo.
1. He hanana kūikawā ko nā maka o nā rana. Mahalo i kēia, ʻike lākou i luna, i mua a i ka ʻaoʻao. I kēia hihia, hiki i nā rana ke ʻike like i ka 3 mau mokulele. ʻO ka mea ʻokoʻa o kēia hihiʻo o nā rana, ʻaʻole pili iki lākou i nā maka. Hana ʻia kēia i ka hiamoe.
2. He kolu o ka eyelid ko nā rana. Pono kēia amphibian i ka maka kolu e mālama i ka maka o nā maka a pale iā lākou mai ka lepo a me ka lepo. ʻO ke kolu o nā ʻōkalakala o nā rana, ua mōakāka a manaʻo ʻia he ʻano aniani.
3. Mālama nā rana e hopu i nā haʻalulu āpau i ka lewa, akā ʻo ka mea hoihoi loa ke lohe lākou i ka wai mahalo i ka pepeiao o loko, a ma ka honua me ko lākou ʻili a me nā iwi no ka haʻalulu leo o ka nui o ka lewa.
4. Aia ma ka honua, e like me nā holoholona ʻē aʻe, hanu nā rana me ko lākou mau māmā. I loko o ka wai, "hanu" lākou i ka oxygen me ko lākou kino holoʻokoʻa.
5. Mai ka hānau a ulu ʻana, he huelo kā nā rana, akā ke lilo lākou i makua, ua hoʻokahe lākou.
6. ʻO ka mea hoʻopaʻa moʻolelo no ka nui o kona kino ponoʻī i waena o nā rana - Goliath. Kupaianaha loa kona mau ana, no ka mea, hiki i kona kino i 32 knm ka lōʻihi a ʻoi aku ke kaumaha ma mua o 3 kg. Ma muli o kāna mau wāwae hope nui, lele kēia ʻano rana i kahi mamao o 3 mau mika.
7. Ma ka awelika, hiki i kahi rana ke ola mai 6 a 8 mau makahiki, akā aia kekahi mau hihia ke hiki ke ola o kēlā mau hiʻohiʻona i 32-40 mau makahiki.
8. ʻOkoʻa ke ʻano o nā wāwae rana ma muli o ka nohona o kēlā amphibian. ʻO kahi laʻana, aia nā ʻano wai o nā rana i ka wāwae pūnaewele i ʻae ʻia e ʻauʻau pono i ka wai. I nā ʻano lāʻau o nā rana, aia kekahi mau mea hānai kikoʻī ma nā manamana lima, e kōkua iā lākou e neʻe maʻalahi i ka lāʻau.
9. Ke neʻe ka rana ma ka ʻāina, hana wale hoʻokahi atrium, a loaʻa ka oxygen i ka lolo ma o ke koko arterial. Inā neʻe kēlā amphibian i loko o ka wai, a laila hoʻomaka ka hana o nā puʻuwai 2 i ka manawa hoʻokahi.
10. No nā amphibians he 5000 a ka biologists i hōʻike ai, he 88% nā rana.
11. ʻAʻole hiki i nā rana ke "ʻūlū". Manaʻo ʻia ka palaka goliath he mumū, a mele kekahi i kekahi mau ʻano ʻē aʻe. ʻAʻole hiki i kekahi mau rana ke mele wale, akā ʻōhumu pū, a me ke kaniʻuhū.
12. Hoʻohana ka rana i kona mau maka e pahu i ka meaʻai i loko o ka esophagus. ʻAʻole hiki iā ia ke hana i kēlā mau hana me ke kōkua o kāna alelo, a no laila ke hoʻohana nei nā rana i ko lākou mau maka no kēia mea, ke kānana nei i kekahi o ko lākou nāʻiʻo. ʻO kēia ke kumu e emo mau ai nā rana ke ʻai lākou.
13. Nui nā rana e noho ana i ka ʻākau, i nā hau hau ʻino, e hāʻule i loko o ka animation hoʻomaha. Hoʻomaka lākou e hana i ka glucose, ʻaʻole paʻa i ka hau, a me ka hoʻomaka ʻana o ka puna, nā amphibians, me he mea lā ua make, hoʻomaka e "ala hou".
14. Hū ke glands o ka rana lāʻau i nā hallucinogens, ka mea hiki ke hoʻopōʻino i ka hoʻomanaʻo ʻana, ka nalowale o ka ʻike a me ka hōʻike ʻana o nā moemoeā.
15. ʻO nā rana, ʻokoʻa i nā lunamakaʻāinana ʻē aʻe o ka papa amphibian, ʻaʻohe o lākou ʻāʻī, akā hiki iā lākou ke kuli i ko lākou poʻo.
16. Kakaikahi ka poʻe i ʻike, akā hoʻokahe pinepine nā rana i ko lākou ʻili kahiko. Hana kēia i kēlā me kēia lā. Ma hope o ka hoʻokahe ʻana o ka rana i kona ʻili ponoʻī, ʻai ʻo ia ia i mea e hoʻihoʻi i nā mālama o nā meaola, i mālama ʻia i loko o nā "kapa" i hoʻolei ʻia.
17. Aia kekahi ʻano lehelehe ma ka honua. ʻOi aku ka nui o kā lākou keiki ma mua o nā mākua ponoʻī. Hiki i nā mākua o kēia ʻano ke ulu a 6 cm, a hiki i kā lākou tadpoles a hiki i 25 cm ka lōʻihi, a laila hoʻemi lākou i ka nui i ko lākou oʻo ʻana a "ulu". Kapa ʻia kēia ʻano amphibian ka "rana kupaianaha".
18. He lauoho lauoho ʻole o ko ka ʻApelika huluhulu. Ulu ke kāne o kēia ʻano i nā ʻili o ka ʻili i ka wā o ka moʻa. Akā ʻo ka mea kupaianaha loa, ʻo ka hānau ʻia ʻana me ka ʻole o nā māiʻuʻu, hana maʻalahi lākou iā lākou iho. E hana i kēia, ʻo nā rana wale nō e uhaʻi i ko lākou mau manamana lima a, mahalo i nā ʻāpana o nā iwi, hou i ka ʻili. Ma hope o kēlā, lilo lākou i mea kaua.
19. He ʻumi mau manawa ka nui o nā kāne o kekahi o nā rana Amazonian ma mua o nā wahine, a no laila i ka manawa o ka hānau hou ʻana ʻaʻole lākou e hoʻohua i nā ola wale nō, akā ʻo nā wahine make hoʻi.
20. Nā subspecies o ka rana mauʻu, ke weliweli, kanu iā ia iho i ka lepo kokoke 1 mika ka hohonu.
21. Aia kekahi kaʻao no ka hoʻopā ʻana i ka rana a i ʻole ka toad ke kumu o ka warts, akā ʻaʻole kēia ma nā hihia āpau. ʻO ka ʻili o ia ʻano amphibians he waiwai bactericidal.
22. Ua manaʻo ʻia ʻo Kokoi ka rogona make make nui loa ma ka honua. Loaʻa iā ia kahi kekelē ʻino nui loa, ʻoi aku ka maikaʻi ma mua o ke kōpena.
23. ʻAʻole i hala loa aku nei, ua kūkulu ʻia kahi kia hoʻomanaʻo no nā rana ma Iāpana. Ua hoʻokumu ʻia kēia e nā haumāna lapaʻau. I ke kaʻina hana o ka hoʻomaʻamaʻa, pono lākou e pepehi ma mua o 100,000 o kēia mau amphibians. Ma ka hoʻokomo ʻana i ka kia hoʻomanaʻo, ua hoʻoholo lākou e hoʻohanohano i ka hoʻomanaʻo ʻana i nā amphibians a hōʻike i ko lākou mahalo iā lākou.
24. I ka wā kahiko, i ka wā ʻaʻohe pahu hau o ka poʻe, hoʻouna ʻia ka rana i kahi hue waiū, no laila e pale ana i ka ʻawaʻawa.
25. Noho nā rana ma ka ʻāina a ma ka wai. ʻO ia ke kumu i pili loa ai kā lākou pili me nā mea ʻelua. Ua manaʻo ka poʻe India ʻAmelika e hoʻomalu ana nā rana i ka ua, a ʻo kā lākou nui i loko o ʻEulopa e pili pū ana me kahi hōʻiliʻili nui.
26. Ma hope o ka hoʻokuʻu ʻia ʻana o kahi rana i ka nahelehele, hoʻi ʻo ia i kona wahi noho maoli a i ʻole kahi i hopu ʻia ai.
27. Ua mālama ʻo ʻAmelika Hui Pū ʻIa i ka hoʻokūkū palaka i kēlā me kēia makahiki no hoʻokahi haneli mau makahiki. Hoʻokūkū lākou i ka lele lōʻihi. Hoʻohiwahiwa loa kēia hanana. ʻO nā mea mākaʻikaʻi a me nā mea nona nā rana e maʻi nui ana a ma nā ʻano āpau e hōʻoluʻolu i nā amphibians i hiki ai iā lākou ke lele kūleʻa kiʻekiʻe.
28. ʻO ka hana mua o ka fiction i iho mai iā mākou, kahi i hōʻike ʻia ai kēia mau amphibians i ke poʻo inoa, ʻo ia ka hoʻomākeʻaka a Aristophanes "Frogs". Ua hoʻonohonoho mua ʻia ia ma 405 BC. e
29. I Iāpana, hōʻailona ka rana i ka laki maikaʻi, a ma Kina ua manaʻo ʻia he hōʻailona o ka waiwai. ʻO ia ke kumu e hoʻokau ai ka poʻe he nui i kahi rana hoʻomanaʻo me kahi kālā i loko o kona waha ma ka home a ma kahi hana paha.
30. Ma ʻAigupita kahiko, ua hoʻomake pū ʻia nā rana me nā lālā i make o ka ʻohana aliʻi a me nā kāhuna, no ka mea, ua manaʻo ʻia lākou he hōʻailona o ke ala hou ʻana.
