Nā huaʻōlelo a Einstein - He manawa kūpono loa kēia e hoʻopā i ka honua o kahi ʻepekema akamai. ʻO kēia kahi mea hoihoi hou aʻe mai ka wā ʻo Albert Einstein kekahi o nā ʻepekema kaulana a ʻike ʻia i ka mōʻaukala.
Ma ke ala, e hoʻolohe i nā moʻolelo hoihoi mai ka ola o Einstein. Ma laila ʻoe e ʻike ai i nā hanana he kūoʻo a me nā hanana ʻē aʻe i hiki iā Einstein i kona ola a pau.
Maʻaneʻi mākou i hōʻiliʻili i nā ʻōlelo puʻupuʻu hoihoi loa, aphorism a me nā ʻōlelo a Einstein. Lana ko mākou manaʻo ʻaʻole hiki iā ʻoe ke pōmaikaʻi wale mai i nā manaʻo hohonu o ka ʻepekema nui, akā mahalo pū nō hoʻi i kāna mea hoʻomākeʻaka.
No laila, eia nā koho koho Einstein i wae ʻia.
***
Manaʻo ʻoe i kēlā mea maʻalahi? ʻAe, maʻalahi. Akā ʻaʻole loa.
***
ʻO ka mea makemake e ʻike koke i nā hopena o kāna hana, pono e hele i nā kāmaʻa kāmaʻa.
***
ʻO ke kumumanaʻo ke ʻike ʻia nā mea āpau, akā ʻaʻohe mea holo. ʻO ka hoʻomaʻamaʻa ke holo pono nā mea āpau, akā ʻaʻohe mea i ʻike i ke kumu. Hoʻohui mākou i ke kumumanaʻo a me ka hana: ʻaʻohe mea maikaʻi ... a ʻaʻohe mea i ʻike i ke kumu!
***
ʻElua wale nō mau mea palena ʻole: ke ao a me ka naʻaupō. ʻAʻole maopopo iaʻu no ke ao holoʻokoʻa.
***
Ua ʻike ka poʻe āpau he hiki ʻole kēia. Akā hele mai kahi naʻaupō naʻaupō i ʻike ʻole i kēia - nāna nō i loaʻa ka ʻike.
***
Male nā wahine me ka manaʻolana e loli nā kāne. Mare nā kāne me ka manaʻolana ʻaʻole e loli nā wahine. Hilahila nā mea ʻelua.
***
ʻO ka noʻonoʻo maʻamau kahi hōʻiliʻili o nā prejudices i loaʻa i nā makahiki he ʻumikūmāwalu.
***
ʻO ke kumu kūpono me nā pahuhopu maopopo ʻole kahi hiʻohiʻona hiʻohiʻona o ko mākou manawa.
***
ʻO ka ʻōlelo a Einstein ma lalo iho nei he mea hoʻokumu i ka rula o ka Occam's Razor:
E hoʻomaʻalahi ʻia nā mea āpau i ka hiki. Akā ʻaʻohe mea hou aʻe.
***
ʻAʻole maopopo iaʻu ke ʻano o nā mea kaua ke kaua kolu o ke kaua, akā ʻo ka hā - me nā lāʻau a me nā pōhaku.
***
Pono wale ka mea lapuwale i ke kauoha - kaʻi nui i ka haunaele.
***
ʻElua wale nō ala e ola ai ke ola. ʻO ka mea mua ʻaʻole i loaʻa nā hana mana. ʻO ka lua - me he mea lā he mau hana mana wale nō a puni.
***
ʻO ke aʻo ka mea i koe ma hope o kou hoʻopoina i nā mea āpau āu i aʻo ai i ke kula.
***
Ua hāʻawi mai ʻo Dostoevsky iaʻu i nā mea noʻonoʻo ʻepekema, ʻoi aku ma mua o Gauss.
***
He poʻe akamai mākou āpau. Akā inā ʻoe e hoʻokolokolo i kahi iʻa i kona hiki ke piʻi i kahi kumulāʻau, e ola ia i kona ola holoʻokoʻa, e noʻonoʻo ana iā ia he naʻaupō.
***
ʻO ka poʻe e hoʻāʻo lapuwale wale i hiki ke hoʻokō i ka hiki ʻole.
***
ʻO ka nui o koʻu kaulana, ʻoi aku koʻu puʻupuʻu; a kanalua ʻole kēia i ka lula maʻamau.
***
ʻOi aku ka nui o ka moemoeā ma mua o ka ʻike. Ka palena o ka ʻike, ʻoiai ke kuhi nei ka manaʻo i ka honua holoʻokoʻa, e hoʻoulu nei i ka holomua.
***
ʻAʻole loa ʻoe e hoʻoponopono i kahi pilikia inā ʻoe e noʻonoʻo like me ka poʻe nāna i hana.
***
Inā hōʻoia ʻia ke kumumanaʻo o ka pilina, e ʻōlelo ka poʻe Kelemania wau he Kelemania, a ʻo ka Palani - he kamaʻāina wau no ka honua; akā inā hōʻole ʻia koʻu manaʻo, e haʻi mai ka Palani iaʻu he Kelemania a ʻo ka poʻe Kelemania he Iudaio.
***
ʻO ka makemakika wale nō ke ala kūpono e alakaʻi ai iā ʻoe iho e ka ihu.
***
E hoʻopaʻi iaʻu no koʻu hōʻole i ka mana, ua hoʻolilo ka hopena iaʻu i mana.
***
Nui nā mea e pili ana i nā ʻohana ... a pono e ʻōlelo ʻia, no ka mea ʻaʻole hiki iā ʻoe ke paʻi.
***
E lawe i kahi India kūlohelohe ʻole. E emi paha kona waiwai i ka waiwai a me ka liʻiliʻi o ka hauʻoli ma mua o ka ʻike o ka kanaka maʻamau maʻamau? Manaʻo wau ʻaʻole pēlā. Aia ka manaʻo hohonu i ka ʻoiaʻiʻo o nā keiki i nā ʻāina āpau āpau e makemake e pāʻani me nā Indians.
***
Ua like ke kūʻokoʻa o ke kanaka me ka hoʻoponopono ʻana i kahi nane kea: theoretically, hiki iā ʻoe ke komo i kekahi huaʻōlelo, akā ʻo ka ʻoiaʻiʻo e kākau ʻoe i hoʻokahi wale nō no ka hoʻoponopono ʻia ʻana o ka nane
***
ʻAʻole kiʻekiʻe kahi kiʻekiʻe e hōʻoia i kahi ala kūpono ʻole e hoʻokō ai.
***
Ma o nā hanana kaulike, mālama ke Akua i ka inoa inoa ʻole.
***
ʻO ka mea wale nō e ālai iaʻu mai ke aʻo ʻana ʻo ia ka ʻike i loaʻa iaʻu.
***
Ua ola au i ʻelua mau kaua, ʻelua mau wahine a me Hitler.
***
Lawe aku ʻo Logic iā ʻoe mai ke kiko A a hiki i kahi kiko B. E lawe ka Imagination iā ʻoe ma nā wahi āpau.
***
Mai hoʻopaʻanaʻau i ka mea hiki ke loaʻa ma kahi puke.
***
Pupule wale nō ka hana like a kali i nā hopena like ʻole.
***
ʻO ke ola e like me ka holo kaʻa. E mālama i kāu kaulike, pono ʻoe e neʻe.
***
ʻO ka noʻonoʻo, hoʻonui i kona mau palena, ʻaʻole e hoʻi i ka mea ma mua.
***
Inā makemake ʻoe e alakaʻi i kahi ola hauʻoli, pono ʻoe e hoʻopili i kahi pahuhopu, ʻaʻole i ka poʻe a i ʻole nā mea.
***
A ʻo kēia ʻōlelo mai Einstein i hala i kahi koho o nā ʻōlelo e pili ana i ke ʻano o ke ola.
E hoʻoikaika ʻole e hoʻokō i ka kūleʻa, akā e hōʻoia i ke ʻano o kou ola.
***
Inā maikaʻi ka poʻe ma muli o ka makaʻu i ka hoʻopaʻi a me ka makemake i ka uku, a laila he poʻe pōʻino maoli mākou.
***
ʻO ke kanaka i hana hewa ʻole, ʻaʻole ia i hoʻāʻo i kahi mea hou.
***
Wahaheʻe nā poʻe āpau, akā ʻaʻole makaʻu kēia, no ka mea ʻaʻohe mea e hoʻolohe i kekahi i kekahi.
***
Inā ʻaʻole hiki iā ʻoe ke wehewehe i kēia i kou kupunawahine, ʻaʻole ʻoe maopopo iā ia.
***
ʻAʻole loa wau e noʻonoʻo e pili ana i ka wā e hiki mai ana. Hele wikiwiki mai ia.
***
Mahalo wau i ka poʻe a pau i ʻōlelo mai iaʻu. Mahalo wale iā lākou ua loaʻa iaʻu kahi mea iaʻu iho.
***
Inā kūleʻa ʻo A i ke ola, a laila A = X + Y + Z, kahi e hana nei ʻo X, pāʻani ʻo Y, a ʻo Z kou hiki ke hoʻopaʻa i kou waha.
***
ʻO ka mea huna i ka hana ʻana ka hiki ke hūnā i nā kumuwaiwai o kāu hoʻoulu manaʻo.
***
I koʻu hoʻopaʻa ʻana iaʻu iho a me koʻu ʻano noʻonoʻo, ua hoʻoholo wau ʻo ka makana o ka manaʻo a me ka moemoeā ka mea i ʻoi aku ma mua o ka hiki ke noʻonoʻo pono ʻole.
***
Aia koʻu manaʻoʻiʻo i ka hoʻomana haʻahaʻa ʻana i ka ʻUhane, ka mea kiʻekiʻe ʻole iā mākou a hōʻike ʻia iā mākou i ka mea liʻiliʻi e hiki ai iā mākou ke hoʻomaopopo me ko mākou naʻau nāwaliwali.
***
Ua aʻo wau e nānā i ka make ma ke ʻano he ʻaiʻē kahiko e pono e uku ʻia ma hope a ma hope paha.
***
Hoʻokahi wale nō ala i ka nui, a ʻo kēlā ala ma o ka ʻeha.
***
ʻO ke kūpono ke kumu o nā waiwai a pau o ke kanaka.
***
ʻO ka pahuhopu o ke kula e aʻo i kahi ʻano lōkahi, ʻaʻole ka loea.
***
Aia nā kānāwai kūwaho i nā hōʻiliʻili o nā kānāwai kūwaho.
***
ʻO kekahi mea kākau moʻolelo, e paʻa ana i kahi puke noke a me ka penikala, ua nīnau aku iā Einstein inā he puke puke kāna i kākau ai i kāna mau manaʻo nui. Ua ʻōlelo ʻo Einstein i kāna huaʻōlelo kaulana:
Noʻu ka noʻonoʻo nui loa i kākaʻikahi loa ka mea paʻakikī ʻole e hoʻomanaʻo.
***
ʻO ka hewa ʻoi loa o ka kapitalism, manaʻo wau, ʻo ia ka mea e kīkē i ka mea. Hoʻopilikia kā mākou ʻōnaehana aʻo holoʻokoʻa i kēia hewa. Hāpai ʻia ka haumāna i kahi hoʻokokoke "hoʻokūkū" i nā mea āpau o ka honua, ua aʻo ʻia ʻo ia e hoʻokō i ka kūleʻa e kekahi ʻano. Manaʻo ʻia he kōkua kēia iā ia i kāna ʻoihana e hiki mai ana.
***
ʻO ka mea nani loa a hiki iā mākou ke ʻike he ʻano pohihihi. ʻO ia ke kumu o nā ʻoihana a me nā ʻepekema maoli. ʻO ka mea ʻike ʻole i kēia ʻano, ka mea ʻike ʻole i ke kū a me ka noʻonoʻo, hopu ʻia me ka leʻaleʻa makaʻu, ua like ia me ke kāne make, a ua paʻa kona mau maka. ʻO ke komo i loko o ka mea pohihihi o ke ola, me ka makaʻu, hāʻawi i ka impetus i ka puka ʻana o ka haipule. I ʻike ai i ka hiki ʻole ke hoʻomaopopo maoli ʻia, e hōʻike nei iā ia iho ma o ka naʻauao nui loa a me ka nani maikaʻi loa, i hiki i ko mākou mau palena palena hiki ke hoʻomaopopo wale i nā ʻano primitive loa - kēia ʻike, kēia manaʻo, ke kumu o ka hoʻomana haipule maoli.
***
ʻAʻole hiki i nā hoʻokolohua ke hōʻoia i kahi kumumanaʻo, akā hoʻokahi ka hoʻokolohua e lawa e hōʻole iā ia.
***
I ka makahiki 1945, i ka pau ʻana o ke Kaua Honua II a kau inoa ʻo Nazi Kelemania i ka hana o ka hāʻawi pio ʻole ʻana, ʻōlelo ʻo Einstein:
Ua lanakila ke kaua, ʻaʻole naʻe ka maluhia.
***
Ua maopopo iaʻu ʻo ka pepehi kanaka ma lalo o ke kumu o ke kaua ʻaʻole e pau ka pepehi kanaka ʻana.
***
Hiki ke hana ʻia ka ʻepekema e ka poʻe i hoʻopili piha ʻia me ka ʻimi ʻana i ka ʻoiaʻiʻo a me ka ʻike. Akā ke kumu o kēia manaʻo mai ka hoʻomana o ka hoʻomana. Mai kahi like - ka hilinaʻi i ka hiki ke kūpono nā rula o kēia ao, ʻo ia hoʻi, hiki ke hoʻomaopopo ʻia i ke kumu. ʻAʻole hiki iaʻu ke noʻonoʻo i kahi ʻepekema maoli me ka ʻole o ka hilinaʻi nui i kēia. Hiki ke hoʻohālikelike ʻia i ke ʻano penei: ʻepekema ka hoʻomana ʻole me ka hoʻomana ʻole, a makapō ka hoʻomana me ka ʻepekema ʻole.
***
ʻO ka mea wale nō i aʻo ʻia e koʻu ola lōʻihi iaʻu: ʻo kā mākou ʻepekema āpau i ke alo o ka ʻoiaʻiʻo ke ʻano primitive a naive keiki. A ʻo kēia nō naʻe ka mea waiwai nui a mākou i loaʻa.
***
ʻO ka hoʻomana, ʻoihana a me nā ʻepekema nā lālā o ka lāʻau like.
***
Hoʻokahi lā haʻalele ʻoe i ke aʻo ʻana a hoʻomaka ʻoe i ka make.
***
Mai hoʻomana akua i ka ʻike. He mau mākala ikaika kona, akā ʻaʻohe alo.
***
ʻO ka mea e hana nui i ka ʻepekema e hoʻomaopopo ʻo ia i loko o nā kānāwai o ke kūlohelohe he ʻUhane i ʻoi aku ke kiʻekiʻe ma mua o kahi kanaka - kahi ʻUhane, i ke alo o mākou, me ko mākou mau mana palena, pono e ʻike i ko mākou nāwaliwali ponoʻī. I kēia ʻano, alakaʻi ka noiʻi ʻepekema i kahi manaʻo haipule o kahi ʻano kūikawā, ʻokoʻa ʻokoʻa i nā ʻano he nui mai ka hoʻomana naive ʻoi aku ka maikaʻi.
***
