Ua aʻo ʻia ka lolo kanaka e nā ʻepekema mai ka honua holoʻokoʻa no nā makahiki he nui, no ka mea ʻo ka ʻike kikoʻī loa i kāna hana hiki ke kōkua i ke kanaka e hakakā i nā ʻano maʻi like ʻole. ʻO nā mea hoihoi e pili ana i ka lolo e hoʻohauʻoli i kēlā me kēia kanaka.
1. Aia ma ka lolo o ke kanaka he 80-100 biliona aʻa nerve (neurons).
2. ʻO ka hemisphere hema o ka lolo o ke kanaka he 200 miliona waiwai i nā neurons ma mua o ka hemisphere ʻākau.
3. Liʻiliʻi loa nā neurons o ka lolo o ke kanaka. ʻO ko lākou nui mai 4 a 100 mau micrometers i ka laulā.
4. Wahi a kahi noi 2014, ʻoi aku ka nui o nā mea hina i ka lolo o ka wahine ma mua o ko ke kāne.
5. Wahi a nā helu helu, he hapa nui ka poʻe me ka noʻonoʻo manaʻo kanaka i ka mea i kapa ʻia he hina.
6. Hiki i ka hoʻoikaika kino hoʻoikaika kino ke hoʻonui i ka nui o nā mea hina.
7. Hana i 40% o ka lolo o ke kanaka i nā hunaea hina. Ua hina lākou ma hope o ke mae ʻana.
8. ʻO ka lolo o kahi kanaka ola i kona hue ʻulaʻula ʻōlinolino.
9. ʻO ka lolo o kahi kāne he mea liʻiliʻi kona hina, akā ʻoi aku ka nui o ka wai cerebrospinal a me nā mea keʻokeʻo.
10. ʻO ka mea keʻokeʻo he 60% o ka lolo o ke kanaka.
11. He maikaʻi ʻole ka momona no ka puʻuwai kanaka, a maikaʻi loa ia no ka lolo.
12. ʻO ka awelika o ke kaupaona o ka lolo o ke kanaka he 1.3 kilokilo.
13. Noho ka lolo o ke kanaka a hiki i ka 3 pākēneka o ka huina kaumaha o ke kino, akā hoʻopau i ka 20% o ka oxygen.
14. Hiki i ka lolo ke hana i ka nui o ka ikehu. ʻOiai ʻo ka ikehu o ka lolo e hiamoe ana i hiki i kahi kukui kukui 25-watt.
15. Ua hōʻoia ʻia ʻaʻole pili ka nui o ka lolo i ka hiki i ka noʻonoʻo kanaka, ʻo Albert Einstein ka nui o ka lolo ma mua o ka awelika.
16. ʻAʻohe o ke kookoo o ka lolo o ke kanaka, no laila hiki i nā kauka ke ʻoki i ka lolo o ke kanaka ke ala ʻo ia.
17. Hoʻohana ke kanaka i nā hiki o kona lolo ma kahi o 100%.
18. He mea nui ke ʻano o ka lolo, a ʻae nā wili o ka lolo e komo i loko o nā neurons hou aku.
Hoʻomaʻamaʻa ʻo Yawning i ka lolo a hāpai i kona mahana, nele o ka hiamoe.
20. ʻOiai kahi lolo luhi hiki ke hana. ʻ saylelo nā ʻepekema i ka lā hoʻokahi, ma ka awelika, he 70,000 ka manaʻo o ke kanaka.
21. Hoʻouna ʻia ka ʻike ma loko o ka lolo me ka wikiwiki, mai 1.5 a 440 kilomita i kēlā me kēia hola.
22. Hiki i ka lolo o ke kanaka ke hana a me ka ʻimi ʻana i nā kiʻi paʻakikī loa.
23. Ua manaʻo mua ʻia ua hana maoli ʻia ka lolo o ke kanaka i nā makahiki mua o ke ola, akā ʻo ka ʻoiaʻiʻo, ua hoʻololi nā ʻōpio i ka cerebral cortex, nā mea e pili ana i ka hana naʻau a me ka kaohi impulse.
24 ʻlelo nā kauka ʻo ka ulu ʻana o ka lolo a 25 mau makahiki paha.
25. Lawe ka lolo o ke kanaka i ka maʻi kai no kahi hallucination i hoʻokumu ʻia e ka lāʻau make, no laila huli ke kino i kahi hopena pale i ke ʻano o ka luaʻi e kāpae ai i ka lāʻau make.
26 Ua loaʻa i nā archaeologists mai Florida kahi hale kupapaʻu kahiko ma ka lalo o ka loko iʻa, ʻo kekahi o nā kuhukū he ʻāpana o kaʻiʻo lolo.
27. ʻIke ka lolo i ka neʻe ʻana o ka poʻe hoʻonāukiuki i lohi ma mua o kā lākou maoli.
28. I ka makahiki 1950, ua loaʻa kahi ʻepekema i ke kikowaena leʻaleʻa o ka lolo, a hana me ka uila ma kēia ʻaoʻao o ka lolo, ma ke ʻano he hopena, ua hoʻohālikelike ʻo ia i kahi hola hapalua hola no kahi wahine e hoʻohana ana i kēia ʻano.
29 Aia ka lolo i kapa ʻia he lua i loko o ka ʻōpū o ke kanaka, he mana kona ma luna o ka naʻau a me ka makemake.
30. Ke hāʻawi nei i kekahi mea, hana nā ʻāpana like o ka lolo e like me ka ʻeha o ke kino.
31. Hana ʻia nā huaʻōlelo haumia e ka ʻāpana o ka lolo, a hoʻoliʻiliʻi maoli ia i ka ʻeha.
32. Ua hōʻoia ʻia ua hiki i ka lolo o ke kanaka ke huki i nā mōneka nona iho ke nānā ke kanaka i ke aniani.
33 Puhi ke kanaka mogz i ka 20% o nā calorie.
34. Inā ninini ʻoe i ka wai mehana i loko o ka pepeiao, a laila neʻe kona mau maka i ka pepeiao, inā ʻoe e ninini i ka wai anuanu, a laila ma ka ʻaoʻao ʻē, hoʻohana wau i kēia hana e hoʻāʻo i ka lolo.
35. Ua hōʻike nā ʻepekema i ka hoʻomaopopo ʻole ʻana i ka sarcasm i manaʻo ʻia he hōʻailona no ka maʻi lolo, a ʻo ka ʻike ʻana i ka sarcasm ke kōkua i ka hoʻoponopono ʻana i nā pilikia.
36. ʻAʻole hoʻomanaʻo kekahi kanaka i kekahi manawa no ke aha ʻo ia i komo ai i ka lumi, no ka mea ʻo ka lolo e hana i kahi "palena o nā hanana."
37. Ke haʻi aku kekahi kanaka i kekahi e makemake ana e hoʻokō i kahi pahuhopu, ʻoluʻolu ia i kona lolo me he mea lā ua hoʻokō ʻo ia i kēia pahuhopu.
38. He ʻino maikaʻi ʻole ka lolo o ke kanaka e makemake ai ke kanaka e loaʻa kahi nūhou maikaʻi ʻole.
39. ʻO ka tonsil kahi ʻāpana o ka lolo, ʻo kāna hana ka mālama ʻana i ka makaʻu, inā ʻoe e hemo aku ai, hiki iā ʻoe ke lilo i ka makaʻu.
40. Ma ka neʻe wikiwiki ʻana o ka maka, ʻaʻole hana ka lolo o ke kanaka i ka ʻike.
41. ʻAneʻane e aʻo ka lāʻau o kēia ao i ka hana ʻana i nā transplants o ka lolo, hana ʻia ma nā primata.
42. Loaʻa i nā helu kelepona ʻehiku mau helu no ke kumu, ʻoiai ʻo kēia ke kaʻina lōʻihi loa e hoʻomanaʻo ai ke kanaka maʻamau.
43. E hana i kahi kamepiula me nā palena like e like me ka lolo o ke kanaka, pono ia e hana i nā hana 3800 i hoʻokahi kekona a mālama i ka 3587 terabytes o ka ʻike.
44 I ka lolo o ke kanaka aia he "mirror neurons", paipai lākou i kekahi e hana hou ma hope o kekahi.
45. ʻO ka hiki ʻole o ka lolo ke loiloi pono i ke kūlana e hiki mai ana ke kumu o ka hiamoe ʻole.
46. ʻO ka bullying kahi maʻi lolo e hiki ai i ke kanaka ke noʻonoʻo mau ʻole.
47. I ka makahiki 1989, ua hānau ʻia kahi keiki olakino maikaʻi loa, ʻoiai ʻo ka ʻoiaʻiʻo ua make loa ka lolo o kona makuahine, a ua kākoʻo kolohe ʻia kona kino i ka wā hānau.
48. Pane like ka pane a ka lolo i nā haʻawina makemakika a me nā kūlana weliweli, ʻo ia hoʻi ka makaʻu makaʻika no ka poʻe i maopopo ʻole.
49. Loaʻa ka ulu o ka lolo wikiwiki i ka wā mai 2 a 11 mau makahiki.
50. Hoʻomau ka pule mau i ka pinepine o ka hanu ʻana a normalize i nā oscillations nalu o ka lolo, e hoʻoulu ai i ke kaʻina o ka hoʻōla ponoʻī ʻana, no ka mea, hele ka poʻe manaʻoʻiʻo i ke kauka e 36% ka liʻiliʻi.
51. ʻO ka mea i hoʻomohala i ka noʻonoʻo i kahi kanaka, ʻo ka liʻiliʻi o ka loaʻa ʻana o ka maʻi lolo, ʻoiai ka hana o ka lolo e hoʻonāukiuki i ka helehelena o nā mea hou.
52. ʻO ke ala ʻoi loa e hoʻomohala i kou lolo e hana i nā hana kamaʻāina ʻole loa.
53. Ua hōʻoia ʻia ʻaʻole luhi ka hana noʻonoʻo i ka lolo o ke kanaka, pili ka luhi me kahi kūlana psychological.
54. ʻO ka mea keʻokeʻo he 70% wai, ʻāhinahina hina 84%.
55. No ka hoʻonui ʻana i ka hana o ka lolo, pono ʻoe e hoʻopau i ka wai.
56. Ala ke kino ma mua o ka lolo, ʻo ka noʻonoʻo ma hope o ka ala ʻana he haʻahaʻa loa ia ma mua o ka pō hiamoe ʻole.
57. O nā kino kanaka āpau, hoʻopau ka lolo i ka nui o ka ikehu - ma kahi o 25%.
58. ʻIke ʻia nā leo wahine a me nā kāne e nā ʻāpana like ʻole o ka lolo, kani nā wahine i nā alapine haʻahaʻa, no laila ʻoi aku ka maʻalahi o ka lolo e ʻike i ka leo kāne.
59. I kēlā me kēia minuke, ma kahi o 750 mau mililiter o ke koko e hele i loko o ka lolo o ke kanaka, ʻo 15% kēia o nā kahe o ke koko.
60. Hoʻopilikia ka hana hoʻomāinoino i ka lolo i kahi keiki e like me ka hopena o ka hana koa i ke koa.
61. Ua hōʻoia ʻepekema ʻia ʻoiai hiki i kahi mana liʻiliʻi i hāʻawi ʻia i ke kanaka ke hoʻololi i ke kumu o kona lolo.
62. 60% o ka lolo ka momona.
63. Hoʻonui ka pilau o ka kokoleka i ka hana o nā nalu lolo theta i loko o ke kanaka, a hopena i ka hoʻomaha.
64. Hoʻopuka ka lolo o ke kanaka i ka nui o ka dopamine i ka wā o ka orgasm, a like ka hopena me ka hoʻohana ʻana i ka heroin.
65. Loaʻa ka hopena maikaʻi o ka hoʻopoina ʻana i ka ʻike i ka lolo, hāʻawi kēia i ka plasticity ʻōnaehana ʻōnaehana.
66. I ka inu ʻona ʻana, nalowale ka lolo i ka hiki ke hoʻomanaʻo.
67. Hoʻonui ka hana nui o nā kelepona paʻalima i ka helehelena o nā puʻupuʻu lolo.
68. Loaʻa ka hopena maikaʻi ʻole o ka hiamoe ʻole i ka hana o ka lolo, aia ka lohi o ka hopena a me ka wikiwiki o ka hoʻoholo ʻana.
69. ʻAʻole hiki ke loaʻa ka lolo o Albert Einstein no 20 mau makahiki, ua ʻaihue ʻia e ka pathologist.
70. Ma kekahi ʻano, like ka lolo me ka mākala, ʻo ka nui o kou hoʻoikaika ʻana, ʻo ka nui o ka ulu ʻana.
71. ʻAʻole hoʻomaha ka lolo o ke kanaka, ʻoiai ke hiamoe ke holo nei.
72. ʻO ka hemisphere hema o ka lolo i nā kāne he ʻoi aku ka nui ma mua o ka wahine, ʻo ia ke kumu i ʻoi aku ai ka ikaika o nā kāne i nā hana ʻenehana, a me nā wahine i nā hana aloha kanaka.
73 I ke ola kanaka maʻamau, aia ʻekolu mau ʻāpana hana o ka lolo: kaʻa, ʻike a me ka naʻau.
74. ʻO nā kamaʻilio pinepine ʻana me kahi keiki liʻiliʻi a me ka heluhelu ʻana i ka leo nui e kōkua i kona lolo e ulu.
75. Hoʻopili ka ʻaoʻao hema o ka lolo i ka ʻaoʻao ʻākau o ke kino, a ʻo ka hemisphere ʻākau, e like me ia, kaohi i ka ʻaoʻao hema o ke kino.
76. Ua hōʻoia nā ʻepekema ʻo ka tinnitus kahi ʻāpana o ka hana o ka lolo.
77. I kēlā me kēia manawa a ke kanaka e emo ai, hana kona lolo a mālama i nā mea āpau i ka mālamalama, no laila ʻaʻole e pouli ke kanaka i kona mau maka ke ʻōpala ʻo ia i kēlā me kēia manawa.
78. ʻO ka ʻakaʻaka ʻana i kahi hoʻomākeʻaka e pono ai i ʻelima mau ʻāpana o ka lolo e hana.
79. ʻO nā kīʻaha koko āpau i ka lolo he 100,000 mile ka lōʻihi.
80. E hiki i ka ʻeono mau minuke ke ola ka lolo me ka ʻole o ka oxygen, ʻoi aku ma mua o ʻumi mau minuke me ka ʻole o ka oxygen e hoʻololi i ka lolo me ka hiki ʻole ke hoʻololi.
